|
Voordelen van velomobielen Velomobielen zijn voertuigien die door de functie en uiterlijk zeer bijzonder zijn. Er zijn enorm veel beschrijvingen en verklaringen mogelijk. Er zijn zelfbouwexemplaren en in kleine serie gemaakte exemplaren mogelijk. In beginsel zijn de velomobielen volledig gestroomlijnde ligfietsen die gemaakt zijn voor alledaags gebruik en volledige bescherming tegen de regen bieden. De belangrijkste vraag is: "Waarom zal ik een velomobiel gaan gebruiken, en wat bereik ik ermee in vergelijking met een fiets enerzijds en een auto anderzijds?"
Een opvallend verschil tussen een velomobiel rijder en een gebruiker van een rechtop-fiets is dat de velomobiel rijder zowel in de zomer als in de winter met minder kleding kan rijden. Dit is voor velen ook een belangrijk onderscheid. Als er vroeg in de morgen moet worden vertrokken is geen remmende regenkleding nodig en kan ook licht gekleed warm gefietst worden. Dit wordt veroorzaakt door goede luchtstroom, een belangrijk thema bij velomobielen. Omdat de rijwind wegvalt, wordt gedoseerde stroom van lucht mogelijk. Deze wordt toegelaten door beluchtingsopeningen in de stroomlijn. Hoewel de luchtstroom aanwezig, maar niet zo sterk aanwezig is dan bij een rechtop fiets wordt de kracht tijdens het fietsen beter gebruikt. Naar eigen ervaring zweet men in een velomobiel met goede luchtstroom ook in de zomer minder dan in op een rechtop fiets. Op de laatste namelijk wordt men door de rijwind drooggeblazen. Het zweet breekt je na de aankomst echt uit. Dit is zeer onaangenaam, vooral wanneer men regelmatig met de fiets naar het werk gaat. Gaten op de juiste plekken kunnen zeer efficiënt zijn.
Bij gebruik in bergachtig gebied komt ook de passieve beluchting aan zijn grenzen. De rijsnelheid neemt af, waardoor ook de winddruk die benodigd is om een goede luchtstroom te krijgen wegvalt. Verder is vaak de vraag of men met een velomobiel ook klimwerk in d ebergen kan doen. Velomobielen met hun berijders zijn gemiddeld genomen 15 procent zwaarder. De snelheid door een geringe luchtweerstand is op lage snelheden niet genoeg om bij flinke stijgingspercentages bergop dit verschil goed te maken. Bij geringe stijgingspercentages liggen de snelheden weer hoog genoeg om de mindere luchtweerstand voor je te laten werken. En ook bergaf natuurlijk. Velomobielen hebben vaak kleine frontale oppervlakken (een belangrijke factor in de bepaling van luchtweerstand), deze zorgen voor hogere rijsnelheden die met de fietsen gehaald kunnen worden. De hogere snelheden zijn mogelijk voor alle berijders die graag bewegen en plezier beleven aan de voortbeweging die op eigen kracht wordt gehaald. Wanneer met een rechtop fiets tussen 10 en 15 kilometer per uur wordt gereden, zal een velomobiel niet veel sneller zijn. Met wat meer krachtinspanning is er voor ongetrainde berijders een leuke ervaring als men gedurende een periode 50 kilometer per uur volhoudt, iets wat met "sportieve" velomobielen doorgaans wel mogelijk is. Hieruit volgt dat er verschillende typen velomobielen zijn.
De meeste velomobielen zijn driewielers. Ze zijn stabiel en iedereen er kan zonder veel problemen mee rijden. Bovendien is er flink bagageruimte. Tweewielers zijn populair bij sportieve fietsers, ze zijn nog sneller en de bochten kunnen sneller worden genomen. Voorbeelden zijn de prototypen Aeolos en Desira. Voor alledaags gebruik is de praktische handelbaarheid van belang. In- en uitstap zou ook door de stroomlijn niet erg gehinderd moeten worden. Alleen dan wordt een velomobiel een fiets die ook op korte stukjes (broodjes halen) bruikbaar is. Zelfs een velomobiel die alleen voor vervoer bij regen geschikt is, moet op een plaats staan waar hij makkelijk te pakken is. Het parkeren moet makkelijk zijn zowel het meenemen als wegzetten. Wie met de fiets gaat kan vaak wegen gebruiken die niet mogelijk zijn per auto. Via buitenwegen kan men drukke straten met stoplichten vermijden. Een velomobiel is zijn prijs waard wanneer het meestal in veel alledaags gebruik in te zetten valt. Compacte velomobielen zijn ook in de trein te vervoeren. Ook zijn er constructies waarbij de uitstekende delen (bij driewielers) te verwijderen zijn. We vaker met andere velomobielen onderweg is zou erop moeten letten dat het voeren van een gesprek mogelijk is. Vaak verbetert ook het plezier in het verkeer als er met andere weggebruikers zou kunnen worden gesproken
Ook is het handig als de velomobiel aan de hand meegevoerd kan worden. Duwen en sturen tegelijk is dan belangrijk. Bij winkels kan de velomobiel mee om te voorkomen dat er met tassen gesjouwd hoeft te worden. Ook in moeilijker situaties kan te voet verder worden gegaan. Velen denken bij een velomobiel als eerste aan de bescherming tegen regen. Er zijn niet veel "strategen", die uitgerekend hebben, dat er percentages in tijd zijn te besparen. Maar wie gewend is met regen nat te worden mijdt de fiets voortaan. De velomobielen zijn echter met het doel ontworpen een concept neer te zetten die in alledaags gebruik voldoet. Naast de bescherming voor regen is de bescherming tegen wind in koude jaargetijden minstens zo belangrijk. In de winter bij temperaturen van 5°C wordt het fietsen op een fiets zonder stoomlijn een continue wisseling van warmere kleding waarin men zweet en dunnere kledingstukken waarin men bevriest en met wisselende tussenlagen. Hier spelen de velomobielen hun voordelen uit. Men kan wisselenn met de luchtstroom door de fiets en met kleding. Helaas is de velomobiel in de aanschaf duur. Wanneer echter vaak de velomobiel gebruikt zal door de jaren heen zeer goedkoop uit zijn. En wat ervaart men waneer voor het eerst in een velomobiel wordt gestapt. Allereerst is het zeer krap. Dat kan helaas ook niet anders zijn. Wanneer licht en compact gebouwd moet worden. Iedereen ervaart het gevoel om in een velomobiel te zitten anders. Veel oudere mensen voelen zich opgesloten in de stroomlijn, ook wanneer ze binnen niet tegen de stroomlijn komen. Anderen ontlenen aan de stroomlijn een zekerheidsgevoel, omdat men een beschermd omhulsel om zich heen heeft. Het (wel-)bevinden word ook nog door andere factoren beïnvloed. Het zicht door raampjes zou niet door reflecties gehinderd moeten worden. Niet onbelangrijk zou een velomobiel stil moeten zijn. Het windgeruis zou niet wezenlijk hoger moeten zijn. Dit alles maakt een rijervaring dat boven de normale fietservaring uit gaat. Men is vaak snel gewend aan de "nieuwe" omgeving, en de meeste geïnteresseerden ontmoetten bij een testrit totaal geen problemen. Het belangrijkste ideaal van Velomobielen is dat het voertuit voor alle in de dagelijkse praktijk voorkomende situaties toepasbaar en bruikbaar is. Zo hebben gedeeltelijk gestroomlijnde ligfietsen die niet aan de bovenkant gesloten zijn het nadeel dat bij de voorkant bovenmatig veel wind toelaat. Toch hebben ook deze voertuigen veel liefhebbers gevonden, bijvoorbeeld de Alleweder.
Een gedeeltelijk gestroomlijnde fiets in combinatie met een passende poncho is in alledaags gebruik ook beter dan een ongestroomlijnde fiets. Als men echter de voordelen van regenbescherming, windbescherming en het genot van goede aerodynamica wil, komt uit op de keuze voor een velomobiel. Velomobielen vormen in vergelijking met een auto nog een nichemarkt, dit wordt veroorzaakt door de kosten van vaak meer dan 5000 €. Deze prijzen, die voor de aanschaf vaak nog een te groot obstakel vormen zullen echter niet de toekomst bepalen. Een voertuig die de voordelen van ene auto en fiets combineert wordt zeker meer en meer gewaardeerd. Hierdoor wordt de ontwikkeling van een interessante en aantrekkelijk voertuigconcept een doornroosje dat ontwaakt. Joachim Fuchs - Translated by Jack Dekker - |
